Podatki

Podatek – obowiązkowe świadczenie pieniężne pobierane przez związek publicznoprawny (państwo, jednostka samorządu terytorialnego) bez konkretnego, bezpośredniego świadczenia wzajemnego. Zebrane podatki są wykorzystywane na potrzeby realizacji zadań publicznych.

 Klasyfikacja podatków według OECD:

1. Podatki dochodowe
a) podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)
b) podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)

2.Obowiązkowe składki ubezpieczeniowe

3. Opodatkowanie własności
a) podatki od nieruchomości
• podatek rolny (gruntowy)
• podatek leśny
b) podatek od spadków i darowizn

4. Podatki od towarów i usług
a) podatek od wartości dodanej (VAT);
b) akcyza – podatek pobierany zasadniczo od produkcji niektórych artykułów, pobiera się od przedsiębiorcy, który wlicza ją do ceny towaru, uzyskując w ten sposób pieniądze na zapłatę podatku;
c) cło – podatek graniczny od towarów, w ostatecznym rozrachunku płaci konsument (część doktryny prawa podatkowego nie uważa ceł za podatki ze względu iż jego celem nie jest co do zasady ochrona interesu finansowego fiskusa, ale ochrona rynku wewnętrznego. Zgodnie z klasyfikacją dochodów budżetu państwa wpływy z tytułu ceł są włączane do pozycji dochody niepodatkowe. Zgodnie z tą klasyfikacją cło należy do kategorii, czyli świadczeń, którym towarzyszy równoległe świadczenie ekwiwalentne w postaci pozwolenia na wwóz lub wywóz towarów);
d) inne
• podatek od posiadania psa (obecnie podatek od psów został w Polsce zmieniony na opłatę)
• podatek od środków transportowych
• podatek od czynności cywilnoprawnych
• podatek od gier

5. Podatek celularny – typ opodatkowania polegający na odrębnym opodatkowywaniu każdego rodzaju dochodów podatników. Pozwala na preferowanie jednych, a dyskryminowanie innych rodzajów dochodów przez ustalanie zróżnicowanych stawek i skal opodatkowania. Utrudnia jednak stosowanie progresji w stosunku do podatników osiągających dochody z kilku źródeł.

W procesie rynkowym występuje przemieszczenie obciążenia podatkowego, w wyniku czego podatkami jest obciążona całkowicie lub częściowo inna osoba niż płatnik podatku.

Funkcje podatków:

• fiskalna (inaczej dochodowa)
• regulacyjna
• stymulacyjna
• informacyjna

Podatki pełnią funkcje, które z jednej strony mają charakter obiektywny, natomiast z drugiej strony zmieniają się, w miarę jak zachodzą przeobrażenia ustrojowe i społeczno-gospodarcze.